Ο Ιππότης και ο Θάνατος (1513)

Καθώς σε βλέπω ακίνητο

με του Ακρίτα τ'άλογο και το κοντάρι τ'Αη-Γιωργίου να ταξιδεύεις στα χρόνια,

μπορώ να βάλω κοντά σου,

σ'αυτές τις σκοτεινές μορφές που θα σε πραστέκουν αιώνια,

ώσπου μια μέρα να σβηστείς και συ παντοτινά μαζί τους,

ώσπου να γίνεις πάλι μια φωτιά μες στη μεγάλη Τύχη που σε γέννησε,

μπορώ να βάλω κοντά σου

μια νεραντζιά στου φεγγαριού τους χιονισμένους κάμπους,

και το μαγνάδι μιας βραδιάς να ξεδιπλώσω μπροστά σου

με τον Αντάρη κόκκινο να τραγουδάει τα νιάτα,

με το Ποτάμι τ'Ουρανού να χύνεται στον Αύγουστο

και με τ'Αστέρι του Βοριά να κλαίει και να παγώνει,

μπορώ να βάλω λιβάδια,

νερά που κάποτε πότισαν τα κρίνα της Γερμανίας,

κι αυτά τα σίδερα που φορείς, μπορώ να σου στολίσω

μ'ένα κλωνί βασιλικό κ'ένα ματσάκι δυόσμο,

με του Πλαπούτα τ'άρματα και του Νικηταρά τις πάλες.

Μα εγώ που είδα τους απογόνους σου σαν πουλιά

να σκίζουν μιαν ανοιξιάτικη αυγή τον ουρανό της πατρίδας μου,

κ'είδα τα κυπαρίσσια του Μωριά να σωπαίνουν

εκεί στον κάμπο του Αναπλιού,

μπροστά στην πρόθυμη αγκαλιά του πληγωμένου πελάγου,

όπου οι αιώνες πάλευαν με τους σταυρούς της παλικαριάς,

θα βάλω τώρα κοντά σου

τα πικραμένα μάτια ενός παιδιού

και τα κλεισμένα βλέφαρα

μέσα στη λάσπη και στο αίμα της Ολλανδίας.

Αυτός ο μαύρος τόπος

θα πρασινίσει κάποτε.

Το σιδερένιο χέρι του Γκέτς θ'αναποδογυρίσει τ'αμάξια,

θα τα φορτώσει θημωνιές από κριθάρι και σίκαλη,

και μες στους σκοτεινούς δρυμούς με τις νεκρές αγάπες,

εκεί που πέτρωσε ο καιρός ένα παρθένο φύλλο,

στα στήθια που σιγότρεμε μια δακρυσμένη τριανταφυλλιά,

θα λάμπει εν'άστρο σιωπηλό σαν ανοιξιάτικη μαργαρίτα.

Μα συ θα μείνεις ακίνητος`

με του Ακρίτα τ'άλογο και το κοντάρι τ'Αη-Γιωργίου θα ταξιδεύεις στα χρόνια,

ένας ανήσυχος κυνηγός απ'τη γενιά των ηρώων,

μ'αυτές τις σκοτεινές μορφές που θα σε παραστέκουν αιώνια,

ώσπου μια μέρα να σβηστείς και συ παντοτινά μαζί τους,

ώσπου να γίνεις πάλι μια φωτιά μες στη μεγάλη Τύχη που σε γέννησε,

ώσπου και πάλι στις σπηλιές των ποταμιών ν'αντηχήσουν

βαριά σφυριά της υπομονής,

όχι για δαχτυλίδια και σπαθιά,

αλλά για κλαδευτήρια κι αλέτρια.

Νίκος Γκάτσος (Ο Ιππότης και ο Θάνατος (1513))